Αμέτοχοι όλοι σε αλλαγές που εξυφαίνονται μεθοδικά. Αμέτοχοι και έτσι τελικά συνένοχοι. Η Δικαιοσύνη τείνει, με νόμους, να αυτοματοποιηθεί και δη εις βάρος της ουσιαστικής αναζήτησης της αλήθειας.
Και ούτω, εξάλλου αναμενόμενη, η εκκωφαντική η σιωπή των υπευθύνων και των όσων – χωρίς να έχει προηγηθεί ουσιαστικός διάλογος με τους συλλειτουργούς της Δικαιοσύνης – προωθούν και ψηφίζουν διατάξεις που τείνουν να μετατρέψουν την απονομή της Δικαιοσύνης σε μια μηχανικά αυτοματοποιημένη διαδικασία… Το ίδιο όμως εκκωφαντική ουσιαστικά και η σιωπή όλων των συλλειτουργών της Δικαιοσύνης. Χάριν λοιπόν υποτίθεται της ταχύτητος, οι αστικές δίκες τείνουν να γίνονται εξ αποστάσεως, μόνον με χαρτιά και δη σταλμένα ενίοτε και ηλεκτρονικά χωρίς την ουσιώδη, δια την ανεύρεση της αλήθειας, επαφή επ΄ ακροατηρίω δικαστή και διαδίκου και λοιπών παραγόντων της Δίκης, από την οποία επαφή πολλάκις αναδεικνύεται ποίος λέγει την αλήθεια και ποίος το ψεύδος. Η αμεσότητα λοιπόν που είναι στοιχείο ουσιώδες μιας Δίκαιης Δίκης τείνει να μηδενισθεί, και όχι μόνον λόγω της πανδημίας οι μάρτυρες, που υφίσταντο τη βάσανο του ακροατηρίου, τείνει να αντικατασταθούν με, ενίοτε προκατασκευασμένες, ένορκες βεβαιώσεις, όπου ο Νομοθέτης δεν προέβλεψε το απλούστερο: οι διάδικοι να μπορούν να απευθύνουν ερωτήσεις, η δε με αγώνες κατακτηθείσα δημοσιότητα των δικών, τείνει να εξαντληθεί στην τυπική εκφώνηση των ονομάτων των διαδίκων σε άδειες, ψυχρές αίθουσες.
Για παράδειγμα, το μέλλον των πολλών που οφείλουν, θα ρυθμίζεται πρωτίστως, αν όχι κυρίαρχα, από διαδικασίες μέσω “καλοκουρδισμένων” μηχανών και αυτό να είναι μόνον η αρχή της απομάκρυνσης του ηθικού νου από τη διαδικασία. Και συνάμα νόμοι που αποφυλακίζουν καταδικασμένους εγκληματίες, ακόμη και δια ειδεχθείς πράξεις, ή που κατ΄ ουσίαν αποποινικοποιούν συμπεριφορές οικονομικά κρατούντων. Και συνάμα νόμοι τους οποίους αυτοί που, μέχρις προσφάτως, εντόνως, τους κατέκριναν, τώρα ουσιαστικά τους διατηρούν και ψηφίζουν και άλλους στην ίδια κατεύθυνση και όλα τούτα έρχονται να δικαιώσουν την άποψη των Αρχαίων Ελλήνων που θεότητα είχαν αναδείξει τη Δίκη και όχι το νόμο. Ο νόμος είναι ανθρώπινο δημιούργημα και έχει ομόηχη ρίζα με τη λέξη: νομέας … ο νόμος λέει πρέπει να είναι το δίκαιο του νομέα του νομέα του πλούτου του νομέα της εξουσίας. Έτσι με νόμους προσπαθούν να περιορίσουν ζωτικό χώρο της Δικαιοσύνης, γιατί ουσιαστικά την φοβούνται αμέτοχοι όλοι οι λοιποί, θαρρείς αδιάφοροι ναι, αμέτοχοι και ούτω τελικά συνένοχοι. Και συνάμα μια αντιστοιχία, σαν ειρωνικό μειδίαμα, σαν αντήχηση, στο άκουσμα της ρίζας των λέξεων: νόμ-ος, νόμ-ισμα. Λησμονώντας ίσως ότι “έστι δίκης οφθαλμός ός τα πανθ’ ορά”, φράση η οποία ανήκει στον αρχαίο Έλληνα ποιητή, Μένανδρο και σημαίνει: “υπάρχει το μάτι της δικαιοσύνης που βλέπει τα πάντα”.
Γεράσιμος Βασ. Θεοδωράτος
LEAVE A COMMENT