Μόνο έτσι θα ηττηθεί η Τουρκία

Η ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία και η προμήθεια της Ελλάδας με αεροπλάνα Ραφάλ (Rafale) και Φρεγάτες Μπελαρά (Belharra), είναι σημαντικά αμυντικά επιτεύγματα και δημιουργούν τη δυνατότητα να αλλάξουν οι στρατιωτικές ισορροπίες στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο μόνο βραχυπρόθεσμα.
Όμως μεσομακροπρόθεσμα τα πράγματα διαφοροποιούνται πολύ. Η Τουρκία είναι μια χώρα η οποία έχει αναπτύξει μια σημαντική αμυντική βιομηχανία και κάνει και εξαγωγές. Τα τελευταία χρόνια, έχει παρουσιάσει μια δυναμική πορεία «ανάπτυξης» και «μεγέθυνσης» δημογραφικά, οικονομικά, εξοπλιστικά και διπλωματικά. Παίζει με επιτυχία στο διπλωματικό πεδίο σε Ανατολή (Ρωσία, Κίνα κλπ) και Δύση (ΗΠΑ, ίσως όχι πλέον, Γερμανία, Ισπανία κλπ). Παρά τις τρέχουσες οικονομικές δυσχέρειες που αντιμετωπίζει, είναι αναμφισβήτητα, όσο και να θέλουν μερικοί να το αμφισβητούν και να το υποβαθμίζουν, μια περιφερειακή οικονομική και στρατιωτική δύναμη και διεκδικεί σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις της περιοχής. Η Τουρκία απαριθμεί 84 εκατ. πληθυσμό περίπου, με ΑΕΠ 750 δις δολάρια, ενώ η Ελλάδα έχει πληθυσμό 10 εκατ. και ΑΕΠ 200 δις δολ. Το 2019 η Τουρκία δαπάνησε περισσότερα από 22 δις δολ. για στρατιωτικές δαπάνες ενώ η Ελλάδα κάτι λιγότερο από 5 δις δολ. Το 2009, η Ελλάδα είχε δαπανήσει 9 δις και η Τουρκία 13 δις. δολ. Με αυτήν την διαφορά δυναμικού μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, από τον πληθυσμό, μέχρι την οικονομία και την εξοπλιστική ισχύ της, η Τουρκία θέλει να επωφεληθεί και το επιτυγχάνει σε μεγάλο βαθμό, ώστε να καταστεί στην περιοχή μια κυρίαρχη δύναμη πολιτικά και οικονομικά.

ΑΠΟΤΡΕΠΤΙΚΗ ΙΣΧΥΣ ΚΑΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ
Καλά και αναγκαία είναι τα Ραφάλ (Rafale) οι φρεγάτες Μπελαρά (Belharra) και η ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία. Όμως δεν είναι η λύση του προβλήματος. Χρειαζόμαστε μια πολύμορφη και πολυμέτωπη προσπάθεια ώστε να εξισορροπήσουμε, χωρίς χρονοτριβές, την διαρκώς αυξανόμενη υπεροχή της Τουρκίας, πριν η υπεροχή αυτή γίνει μη αναστρέψιμη. Πυρήνας αυτής της πολύμορφης και πολυμέτωπης προσπάθειας μας θα πρέπει να είναι η αμυντική μας θωράκιση και η αποτρεπτική ισχύς μας. Η Ελλάδα όμως δεν αντέχει αμυντικές δαπάνες των 20 και 30 δις το χρόνο εξοπλίζοντας τη Χώρα με πανάκριβα αεροπλάνα και πλοία. Χρειάζονται βέβαια και αυτά σε κάποιο βαθμό. Υπάρχουν όμως τα πυραυλικά συστήματα με αξιοθαύμαστα αποτελέσματα και με πολύ μικρότερο κόστος. Υπάρχουν επαναστατικές δυνατότητες σε βαλλιστικούς και αντιβαλλιστικούς πύραυλους. Η Κρήτη και η Μυτιλήνη μπορούν, με τα συστήματα αυτά να καλύψουν τις περιοχές μέχρι τη Λιβύη και μέχρι την Άγκυρα και την Κύπρο. Δεν πρέπει να αφεθεί η Τουρκία να δημιουργήσει τετελεσμένα. Θα είναι μια αρχή υποχωρήσεων χωρίς τέλος. Το “Τουρκο-Λιβυκό” σύμφωνο πρέπει να ακυρωθεί οπωσδήποτε στην πράξη. Οι ιδικοί, ας ανασχεδιάσουν και ας αναπροσαρμόσουν το αμυντικό μας δόγμα σύμφωνα με τις νέες ανάγκες της Χώρας μας και τα νέα δεδομένα. Χρειάζονται νέα εξελιγμένα μέσα, σύγχρονοι εξοπλισμοί και καλά εκπαιδευμένα στελέχη και χειριστές των οπλικών συστημάτων.
Εκτός από την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος και της αμυντικής θωράκισης της Χώρας, που επαναλαμβάνω θα πρέπει να είναι ο πυρήνας της εξισορρόπησής μας με την Τουρκία, χρειαζόμαστε και μια ενεργή και αποτελεσματική διπλωματία με πολλές διαστάσεις. Η Ελλάδα θα πρέπει να γίνει «πρωταθλητής» της διπλωματίας. Θα πρέπει να πείσει τους συμμάχους της, ιδίως τις ΗΠΑ και τη Γερμανία αλλά και τη Ρωσία και άλλες ισχυρές χώρες, ότι αν αποκτήσει η Τουρκία την ηγεμονία στην περιοχή θα υπάρξει το χάος. Θα πρέπει να μπορέσει να κάμει η Ελλάδα να καταλάβουν, οι μεγάλες δυνάμεις, ότι είναι καλύτερη και χρησιμότερη μια ασφαλής μικρή Ελλάδα από μία Τουρκία με οθωμανική ισχύ. Θα πρέπει να μπορέσουμε να μετατρέψουμε το μέγεθος και τη δύναμη της Τουρκίας σε αδυναμία και μειονέκτημα στα μάτια των ισχυρών της Δύσης για τον απλούστατο λόγο ότι τα συμφέροντα και οι στόχοι τη Τουρκίας δεν ταυτίζονται με εκείνα της Δύσης.

ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ
Καλή η Ελληνο-Γαλλική αμυντική συμφωνία, καλές οι φρεγάτες Μπελαρά και καλά τα μαχητικά Ραφάλ. Όμως δεν λύνουν το πρόβλημα. Μόνο βραχυχρόνια, ίσως, να δημιουργούν αναστολές και σκεπτικισμό στην τουρκική επιθετικότητα. Η Ελληνο-Γαλλική αμυντική συμφωνία έχει και «παραθυράκια» και αμφιλεγόμενα σημεία όσον αφορά στην πραγματική συνδρομή της Γαλλίας σε περίπτωση που δεχθούμε επίθεση από τη γείτονα χώρα. Θα αναφερθώ μόνο σε ένα τρωτό σημείο της συμφωνία το οποίο οι αναλυτές και οι ιδικοί έχουν παραβλέψει… Η ρήτρα αμοιβαίας στρατιωτικής συνδρομής του άρθρου 2 της συμφωνίας προβλέπει την ενεργοποίησή της εάν τα μέρη «διαπιστώσουν από κοινού ότι μία ένοπλη επίθεση λαμβάνει χώρα εναντίον της επικράτειας ενός από τα δύο, σύμφωνα με το Άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών». Αυτό το «από κοινού» με ανησυχεί ιδιαίτερα…
Αφού υπάρξει η απαραίτητη και αναγκαία εξισορρόπηση με την Τουρκία, θα πρέπει να αρχίσουμε κύκλο διαπραγματεύσεων για την οριστική επίλυση των διαφορών μας και όχι για να μεταθέσουμε το πρόβλημα για αργότερα και βλέπουμε… Αρκετά περιμέναμε και αρκετά αντέξαμε μέχρι τώρα. Η Τουρκία των 84 εκατομμυρίων, αργά ή γρήγορα θα γίνει μεγάλη περιφερειακή δύναμη με πραγματική οθωμανική ισχύ, την οποία η Ελλάδα δεν θα μπορεί πλέον να αντιμετωπίσει ούτε να νικήσει σε κανένα επίπεδο και με κανέναν τρόπο. Τότε θα είναι πολύ αργά, αφού θα μπορεί να πάρει αυτό που θέλει. Και δεν θα διστάσει. Δεν θέλει μερίδιο. Θέλει και επιδιώκει την ηγεμονία στην περιοχή και αντίστοιχο διεθνή ρόλο. Να μην επιχειρήσουμε καμία κούρσα εξοπλισμών γιατί η Ελλάδα δεν θα αντέξει ούτε θα τα βγάλει πέρα με τη Τουρκία.
Η Τουρκία, τόσο πολιτιστικά όσο και κοινωνικά αλλά και αναπτυξιακά είναι κατά πολύ υποδεέστερη της Ελλάδος. Αυτό όμως την ενισχύει σημαντικά, σε περίπτωση σύγκρουσης, γιατί οι πολίτες της φανατίζονται εύκολα, και γίνονται αδίστακτοί και μαχητικοί για να εξασφαλίσουν μία θέση στο πάνθεον των ηρώων τους και στην επετηρίδα των μαρτύρων τους. Οι διαφορές μας με την Τουρκία θα πρέπει να λυθούν εδώ και τώρα και όχι αργότερα και βλέπουμε. Η Τουρκία, μόνο έτσι θα μπορούσε να «ηττηθεί»… Εν τω μεταξύ ο Ερντογάν συνεχίζει να προκαλεί και να προειδοποιεί. Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας πήρε σαφή απόφαση για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και όχι μόνο… Μήπως είναι προσχεδιασμένο και κάποιο θερμό επεισόδιο;

ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ΟΛΙΓΩΡΙΑΣ
Οι καιροί ου μενετοί. Πρέπει να δράσουμε άμεσα. Εδώ και τώρα. Όχι με προκαταλήψεις αλλά ούτε και μοιρολατρικά, περιμένοντας το αναπόφευκτο… Χρειαζόμαστε μια πολύμορφη και πολυμέτωπη ενεργοποίηση των δυνατοτήτων μας τόσο σε διπλωματικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο αμυντικής εξισορρόπησης. Και αφού το πετύχουμε, άμεσες διαπραγματεύσεις χωρίς προκατάληψη, χωρίς χρονοτριβές και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, για οριστική επίλυση των διαφορών μας. Μόνο έτσι, μόνο τώρα, η Τουρκία θα μπορούσε να ηττηθεί…

Γαβριήλ Μανωλάτος
Καθηγητής Διεθνούς Οικονομίας και Ανάπτυξης

Related Posts

LEAVE A COMMENT

Make sure you enter the(*) required information where indicated. HTML code is not allowed