Στα Παλιά Βλαχάτα της Σάμης, ένα από τα κτήρια που έμεινε όρθιο στο μεγαλύτερο τμήμα του από τους σεισμούς του 1953, είναι η εκκλησία του Αγ. Ιωάννη του Πρόδρομου. Μαζί με το μεγαλύτερο μέρος του καμπαναριού, καθώς και με άλλα κτήρια, όπως το παρθεναγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο, αποτελούσαν και αποτελούν σημείο αναφοράς του χωριού, αλλά και δείγματα θρησκευτικής παράδοσης, αρχιτεκτονικής και πολιτισμού των προηγούμενων του ’53 χρόνων.
Να σημειώσουμε πως στο νότιο τμήμα της κούρτης (αυλής) της εκκλησίας, ήταν το κοιμητήριο του χωριού, όπου παραμένουν ακόμα και σήμερα θαμμένοι εκεί, κάτοικοι του χωριού. Η εκκλησία, κτίσμα του 1871, φέρει στο εσωτερικό της αγιογραφίες, τμήματα από το δάπεδο (σκαλοπάτια ωραίας πύλης και του θρόνου του Δεσπότη), εσοχές που τοποθετούνταν το δισκοπότηρο και η εικόνα του Αγ. Ιωάννη, καθώς εξωτερικά είναι ορατά τα χρώματα που ήταν βαμμένη. Σήμερα, εξήντα πέντε χρόνια μετά τη καταστροφή, η εκκλησία και συγκεκριμένα το βόρειο τμήμα της, απειλείτε με κατάρρευση. Η φθορά του χρόνου, αλλά και οι σεισμοί που ακολούθησαν μετά το 1953, έχουν αποκολλήσει τον πετροπελεκημένο αρμό, που συνδέει τον ανατολικό με τον βόρειο τοίχο, με αποτέλεσμα η ζημιά που θα προκληθεί, από την επαπειλούμενη κατάρρευση του τοίχου, να είναι καταστροφική! Για τους λόγους που προαναφέραμε (κοιμητήριο, αρχιτεκτονικοί πολιτιστικοί, αλλά και θρησκευτικοί), κάνουμε έκκληση στη Μητρόπολη Κεφαλληνίας καθώς και στις αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες… να προλάβουν το κακό! Το χρωστάμε στους προγόνους μας και στις επόμενες γενιές. Κλείνοντας να σημειώσουμε, πως επί δημαρχίας του αείμνηστου Γεράσιμου Αρτελάρη, είχε τοποθετηθεί πλέγμα περιμετρικά της κούρτης της εκκλησίας, για να μην μπαίνουν μέσα αιγοπρόβατα και δημιουργούν ζημιές στα μνήματα που προαναφέραμε. Σήμερα…τμήμα αυτής της περίφραξης έχει εξαφανιστεί…
Επιστολή στον Μητροπολίτη κ.κ. Δημήτριο
Όπως βλέπετε στο ρεπορτάζ, απευθυνόμουν σε Σας και στην αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία. Βέβαια οφείλω να σας πω, δεν είχα και μεγάλες προσδοκίες πως από τον δεύτερο αποδέκτη, θα υπάρξει ανταπόκριση… Από Σας όμως περίμενα, πως θα υπήρξε η δέουσα τέτοια. Ανταπόκριση που προκύπτει, από τους λόγους που περιγράφονται στο ρεπορτάζ. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν υπήρξε, όχι μόνο από Σας, αλλά και από το εκκλησιαστικό συμβούλιο του Καραβομύλου, που κτήμα του είναι ο Ι.Ν. Αγίου Ιωάννη Παλιών Βλαχάτων. Σεβασμιότατε, επανέρχομαι πάλι για το θέμα και σας κάνω έκκληση. Ασχοληθείτε με τη διάσωση αυτού του μνημείου! Ενός μνημείου, που μπορεί να μην φέρνει χρήματα στην εκκλησία, αποτελεί όμως, πολιτιστικό και θρησκευτικό σημείο αναφοράς, για το χωριό μας, τους κατοίκους του, αλλά και για αρκετούς, τουριστικούς επισκέπτες και φοιτητές που το μελετούν στα πλαίσια, διπλωματικών εργασιών και αρχιτεκτονικών αποτυπώσεων στα πλαίσια εργασιών τους. Δεν πάει πολύ καιρός που ο υποφαινόμενος, “ξενάγησε” (εθελοντικά) φοιτητές από Πανεπιστήμιο της Ν. Καρολίνας των ΗΠΑ, στα πλαίσια έρευνάς τους στο νησί, για τους προσεισμικούς ναούς μας. Επίσης Έλληνες φοιτητές, περιλαμβάνουν τον Ναό, στις μελέτες τους για τα Παλιά Βλαχάτα, που μετά το “saristra festival”, το χωριό έγινε τόπος τουριστικός αλλά και μελέτης για την προσεισμική αρχιτεκτονική και τη λαογραφία του. Κλείνοντας να σας πω, πως ευελπιστώ σε μια επίσκεψή σας στον χώρο, για να διαπιστώσετε ο ίδιος το πρόβλημα, και ότι θα είμαι πάντα στη διάθεσή σας με τις ελάχιστες δυνάμεις μου, να βοηθήσω στη διάσωση του Ι. Ν. Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, των Παλιών Βλαχάτων Σάμης, καθώς και την αποκατάσταση και ανάδειξη του παρθεναγωγείου του χωριού, που και αυτό ανήκει στην εκκλησία. Το χρωστάμε, στους θαμμένους εκεί προγόνους μας, στους παππούδες μας, στους γονείς μας που έζησαν εκεί, αλλά και στις νεότερες γενιές.
Τάσος Καβαλλιεράτος
LEAVE A COMMENT